'ING verlaagt spaarrente, maar spaarders zelf zijn hoofdoorzaak lage rentes'

ING kondigt als eerste van de drie grootbanken een renteverlaging aan, die direct een groot deel van de spaarders raakt. Mogelijk zal dit, net als in het verleden, tot kritiek leiden op het rentebeleid van de betreffende bank. Het blijft echter belangrijk het onderliggende probleem niet uit het oog te verliezen: de passiviteit van spaarders, voortkomend uit een gebrek aan bewustwording en financiële emancipatie.

Ondanks hogere rentes bij kleinere banken in Nederland en daarbuiten blijft het gros van de spaarders honkvast, stelde de Autoriteit Consument en Markt (ACM) afgelopen jaar vast. Spaarders switchen niet van bank, of zelfs maar van rekening binnen dezelfde bank. Zo blijft de concurrentiedruk en dus ook de rentes laag.

Nederland en Europa hebben sterke, winstgevende banken nodig. Gezonde concurrentie op de Europese markt draagt daaraan bij. In plaats van alleen naar de spaarrente bij de eigen bank te kijken doen spaarders er daarom goed aan om actief op zoek te gaan naar betere rentes in binnen- en buitenland.

De politiek kan daarbij helpen: maak financiële zelfredzaamheid een groter onderdeel van het onderwijs in Nederland; zorg voor heldere, gestandaardiseerde informatie over het spaaraanbod in de markt; bied betere voorlichting over de gelijkwaardige bescherming door alle depositogarantiestelsels in de EU; en neem het initiatief bij het verder versterken van de Europese samenwerking.

Recent opperden regeringspartijen NSC en PVV dat niet alleen institutionele beleggers, maar ook burgers staatsobligaties moeten kunnen kopen. Het is echter duidelijk dat er al ruim voldoende aanbod is op de spaarmarkt. Het toevoegen van nog meer opties zal weinig effect sorteren zolang de overheid geen actieve rol speelt in het stimuleren van de spaarmarkt. De overheid moet de (spaar)markt het werk laten doen en de concurrentie bevorderen. Zonder passende maatregelen of prikkels zal het gedrag van veel spaarders nauwelijks veranderen. De focus van de overheid moet liggen op het verbeteren van de marktdynamiek, niet op uitbreiding van het aanbod.

Bijdrage door Eelco Habets, Raisin